Η ΠΡΟΈΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ και το προπατορικό αμάρτημα

Η Γένεση των Εβραίων και η θεογονία των Ελλήνων, είναι μυθολογίες των λαών αυτών. Αυτό που με κάνει να συμπαθώ περισσότερο τον Ελληνικό μύθο είναι ότι η δημιουργία στον Ελληνικό είναι αποτέλεσμα έρωτα ή ερωτικής πράξης ενώ στον εβραϊκό σκέτη κατασκευή, που την ακολουθεί τέτοια τιμωρία που δεν μπορεί να την κατανοήσει νους σκεπτόμενου ανθρώπου. Γι’ αυτό ένας σκεπτόμενος άνθρωπος δεν είναι δυνατόν να μην καταλήγει στην επιστημονική θεωρία της εξέλιξης. Απορώ όμως πως επιστήμονες δηλώνουν χριστιανοί ή γενικά θρησκευόμενοι αφού η όλη ιστορία (παλαιά και καινή διαθήκη) είναι διάτρητες και με λογικά αλλά και επιστημονικά δεδομένα.

Το δίδαγμα όμως από τους δυο μύθους είναι (προπατορικό και Προμηθέα) είναι ΕΝΑ: Όλες οι εξουσίες θέλουν να κρατάν το πόπολο στο σκοτάδι γιατί αν ξυπνήσει κινδυνεύουν.  Παρακάτω θα αναφερθώ σε μια σειρά από «παραμύθια» της Π.Διαθήκης, για την ελληνική μυθολογία δεν αναφέρομαι μιας και σήμερα δεν απασχολεί κανέναν.

1. Ο Κύριος «Άναρχος» δεν μας αναφέρει η γένεση πότε κατασκεύασε τα αγγελούδια, ή αν υπήρχαν και αυτά άναρχα όπως ο Κύριος. Αν πάντως τα κατασκεύασε αυτός ήταν η πρώτη του κακοτεχνία, έκανε ένα «ελαττωματικό» ή «προικισμένο» που την έκανε από το τάγμα και ξεκινώντας από το μήλο της Εύας μέχρι σήμερα κάνει κουμάντο στην ανθρωπότητα. Που είναι λοιπόν η παντοδυναμία του κυρίου;
2. Τρώνε οι πρωτόπλαστοι το μήλο,  και πλακώνουν οι τιμωρίες, που φανερώνουν τον αυταρχισμό και την κακία του Κυρίου. Που είναι ο πανάγαθος; Στην Ελληνική μυθολογία και ο Προμηθέας κάποια στιγμή ελευθερώθηκε, επίσης τα μήλα των εσπερίδων επέστρεψαν.
3. Πως κατασκεύασε τόσο ελαττωματικά όντα τι πάνσοφος ήταν;
4. Αφού ήταν πάνσοφος και παντογνώστης δεν γνώριζε ότι οι πρωτότοκοι θα φαν το μήλο; ότι ο Κάϊν θα σκοτώσει τον Αβελ; ότι ο Αυνάν θα μαλακιστεί; επί πλέον αυτά τα προκάλεσε ο ίδιος.
5. Σαν πάνσοφος και παντογνώστης δεν ήξερε ότι ο Αβραάμ τον ελάτρευε, το ίδιο και ο Ιώβ; μήπως εκτός από πανάγαθος ήταν και σαδιστής;

Παραθέτω μερικά άρθρα για την θεωρία της εξέλιξης αλλά και απόψεις για τον καρπό της γνώσης

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΡΟΓΟΝΟΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Νέα στοιχεία έρχονται στην επιφάνεια από παλαιοανθρωπολόγους για την καταγωγή του ανθρώπου

Νεοευρεθείσες αλληλουχίες γονιδιώματος από δύο εξαφανισμένους συγγενείς του ανθρώπου υποδεικνύουν ότι αυτές οι «αρχαϊκές» ομάδες «διασταυρώνονταν» με τους ανθρώπους και αναπαράγονταν σε μεγαλύτερο βαθμό απ ό,τι ήταν προηγουμένως γνωστό.

Τα αρχαϊκά γονιδιώματα που βρέθηκαν, ένα από Νεάντερταλ και ένα από μία τελείως διαφορετική ομάδα ανθρώπων, τους Denisovans, παρουσιάστηκαν στις 18 Νοεμβρίου σε ένα συνέδριο της Royal Society στο Λονδίνο.

Αυτό που δείχνουν είναι ότι διασταυρώσεις γίνονταν μεταξύ μελών διαφόρων αρχαϊκών ομάδων που ζούσαν στην Ευρώπη και στην Ασία πριν από 30.000 χρόνια, συμπεριλαμβανομένου ενός ακόμη άγνωστου προγόνου του ανθρώπου από την Ασία.

«Αυτό που αρχίζει να διαφαίνεται από τα αποτελέσματα είναι ότι ψάχνουμε μέσα σε έναν κόσμο τύπου «Άρχοντα των δαχτυλιδιών»! Υπήρξαν δηλαδή ταυτόχρονα πολλοί πληθυσμοί ανθρωποειδών», λέει ο Mark Thomas, ένας εξελικτικός γενετιστής στο University College του Λονδίνου, ο οποίος συμμετείχε στο συνέδριο, αλλά όχι στην έρευνα.

Οι γονιδιακές αλληλουχίες των Νεάντερταλ και των Denisovan έφεραν την επανάσταση στη μελέτη της αρχαϊκής ανθρώπινης ιστορίας.

Όλοι οι άνθρωποι με καταγωγή εκτός Αφρικής χρωστούν το 2% περίπου του DNA τους στους Νεάντερταλ. Και ορισμένοι πληθυσμοί που ζουν στην Ωκεανία, όπως οι Παπούα της Νέας Γουινέας και οι Αβορίγινες της Αυστραλίας, οφείλουν το 4% περίπου του DNA τους στην ανάμειξη των προγόνων τους με τους Denisovan, οι οποίοι πήραν το όνομα τους από μία σπηλιά στο Αλτάι των Σιβηρικών Όρεων, όπου ανακαλύφθηκαν. Η σπηλιά εξακολουθεί να περιέχει ερείπια ηλικίας 30.000-50.000 ετών.

Τα συμπεράσματα, ωστόσο, βασίστηκαν σε χαμηλής ποιότητας αλληλουχίες γονιδιώματος, γεμάτη με λάθη και κενά, δήλωσε στο συνέδριο ο David Reich, ένας εξελικτικός γενετιστής της Ιατρική Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστόνη. Η ομάδα του, σε συνεργασία με τον Svante Pääbo του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας, δημιούργησε πολύ πιο πλήρεις εκδοχές των Denisovan και Νεάντερταλ – που ταιριάζουν με την ποιότητα των σύγχρονων ανθρώπινων γονιδιωμάτων. Τα υψηλής ποιότητας δεδομένα γονιδιώματος Denisovan και Νεάντερταλ προέρχονται από τα οστά που ανακτήθηκαν από την σπηλιά Denisova Cave.

Το νέο γονιδίωμα Denisovan δείχνει ότι αυτός ο αινιγματικός πληθυσμός εξαπλώθηκε στον πλανήτη. Ο Reich δήλωσε κατά τη συνάντηση ότι διασταυρώθηκαν με τους Νεάντερταλ και τους προγόνους των ανθρώπινων πληθυσμών που ζουν σήμερα στην Κίνα και άλλα μέρη της Ανατολικής Ασίας, αλλά και με κάποιους πληθυσμούς της Ωκεανίας. Κατά τρόπο εκπληκτικό, αναφέρει ο Reich, τα νέα γονιδιώματα δείχνουν ότι οι Denisovans διασταυρώθηκαν με έναν άλλο εξαφανισμένο πληθυσμό αρχαϊκών ανθρώπων που έζησαν στην Ασία πάνω από 30.000 χρόνια πριν, που δεν ήταν ούτε άνθρωποι ούτε Νεάντερταλ.

Κατά τη συνάντηση ειπώθηκε πλήθος εικασιών σχετικά με την ταυτότητα αυτού του νέου πληθυσμού των ανθρώπων.

«Δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα», λέει ο Chris Stringer, παλαιοανθρωπολόγος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. Ο ίδιος εικάζει ότι ο πληθυσμός θα μπορούσε να σχετίζεται με τον Heidelbergensis Homo, ένα είδος που εξαφανίστηκε από την Αφρική περίπου μισό εκατομμύριο χρόνια πριν, και αργότερα δημιούργησε τους Νεάντερταλ στην Ευρώπη. «Ίσως να ζούσαν» και στην Ασία λέει ο Stringer.

Η καταγωγή του ανθρώπου»

Στο βιβλίο αυτό ο Κάρολος Ντάρβιν (1809-1882) εντάσσει τους πιθήκους και τους ανθρώπους στο ίδιο γενεαλογικό δένδρο, αποδίδοντας τους ξεχωριστούς δρόμους των ειδών μας στη «σεξουαλική επιλογή». «Η καταγωγή του ανθρώπου», αν και λιγότερο γνωστή από την «Καταγωγή των ειδών», εξακολουθεί να επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που σκεφτόμαστε την προέλευσή μας. …Μοναδικό αντικείμενο του βιβλίου αυτού είναι να εξετάσει: πρώτον, αν ο άνθρωπος, όπως και κάθε άλλο είδος, κατάγεται από κάποια άλλη προϋπάρχουσα μορφή, δεύτερον, τον τρόπο ανάπτυξής του και τρίτον, την αξία των διαφορών ανάμεσα σε ό,τι ονομάζουμε ανθρώπινες φυλές. Καθώς θα περιοριστώ στο να πραγματευτώ μόνο τα παραπάνω σημεία, δεν θα χρειαστεί να περιγράψω λεπτομερώς τις διαφορές αυτές ανάμεσα στις λογής λογής φυλές -τεράστιο θέμα που έχει ήδη ευρύτατα συζητηθεί σε πολλά αξιόλογα έργα. H πανάρχαια παρουσία του ανθρώπου, που πρόσφατα επισήμαναν οι εργασίες πολλών διακεκριμένων σοφών, με τον Μπουσέ ντε Περτ επικεφαλής, αποτελεί την απαραίτητη βάση για την κατανόηση της καταγωγής του. Θα λάβω, λοιπόν, το συμπέρασμα αυτό ως δεδομένο και θα παραπέμψω σχετικά τους αναγνώστες μου στις θαυμάσιες μελέτες των Σερ Τσαρλς Λάυελ, Σερ Τζων Λούμποκ κ.ά. Κι ούτε θα χρειαστεί να κάνω, εξάλλου, τίποτα παραπάνω από το να υπενθυμίσω τις διαφορές ανάμεσα στον άνθρωπο και τους ανθρωπόμορφους πιθήκους, μια και ο καθηγητής Χάξλεϋ έχει, κατά τη γνώμη των πιο αρμόδιων, με τον πιο πειστικό τρόπο αποδείξει πως, σε κάθε φανερό χαρακτηριστικό, ο άνθρωπος διαφέρει λιγότερο από τους ανώτερους πιθήκους από όσο αυτοί διαφέρουν από τα κατώτερα μέλη της ίδιας τάξης των Πρωτευόντων… (Κάρολος Ντάρβιν, από την εισαγωγή)

Η ΕΥΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΙΔΙ

Τελευταία έχω διερωτηθεί αρκετά γύρω από μια θεολογική ερώτη­ση που ίσως είναι δυνατόν κάποιος αναγνώστης να απαντήσει. Ίσως κάποιος άλλος να έχει βρει το μπελά του μ’ αυτήν πρωτύτερα, αλλά εγώ δεν έχω δει αυτό το θέμα ποτέ γραμμένο και είναι δυνατό να είναι καθα­ρά δική μου ανακάλυψη. Είναι φυσικό ότι, ενδιαφέρομαι πάρα πολύ για τη θρησκεία και έχω μελετήσει καλά την Γένεσιν, όπως κάθε ένας οφείλει να το κάνει. Το πώς προήλθε το ανθρώπινο γένος, για να μη μιλήσομε για τη Γη, καθίσταται πολύ απλό ερώτημα στο θεόπνευστο βιβλίο.

Όταν ο Θεός εποίησε τον Αδάμ κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο που μπορούσε, μετά ανακάλυψε ότι ο Αδάμ ήταν μόνος, και γι’ αυτό έφτιαξε την Εύα για να του κάνει συντροφιά. Μετά πλέον δεν ήταν ποτέ ξανά μοναχός του. Ο Θεός επίσης εδημιούργησε όλα τα είδη των φυτών και των ζώων, και ανάμεσα σ’ όλα τα ζώα έφτιαξε «τον όφιν» (το φίδι), και είτε ο Θεός είτε ο γραμματέας του είτε κάποιος άλλος, είπε ότι το φίδι ήταν το «ευφυέστερον» από όλα τα ζώα του αγρού. Εννοείται πως αν εξαιρέσομε αυτή την ιστοριούλα, με μεγάλη δυσκολία θα πίστευα ότι το φίδι ήταν το πιο έξυπνο από τα ζώα. Τουλάχιστον δεν έχει το μυαλό που πολλά άλλα ζώα διαθέτουν. Παρ’ όλα ταύτα, αυτό δεν είναι το σημείο που με απασχολεί. Ο Θεός έβαλε τον Αδάμ και την Εύα στον κήπο και τους έδωσε δικαίωμα να τρώνε τα πάντα εκτός από τον καρπό του Δένδρου της Γνώσεως. Αυτό μου φαίνεται αρκετά εύλογο, αφού οι εκλεγμέ­νοι πράκτορες του Θεού εδώ στη Γη είναι πάντοτε απασχολημένοι με το να εμποδίζουν τον κόσμο από το να φάγει αυτό τον καρπό. Σ’ αυτή την προσπάθεια έχουν καταπληκτική επιτυχία. Αλλά αυτό όπως και πριν δεν είναι το κύριο σημείο. Μια μέρα το φίδι ήλθε στην Εύα και της είπε κάτι για να φάει αυτό τον απαγορευμένο καρπό. Εκεί λοιπόν η Εύα είπε στο φίδι —η γλώσσα στην οποία συνομίλησαν δεν έχει καταγραφεί— ότι ο Θεός τής είχε πει, ή τουλάχιστον τον είχε ακούσει αφού απ’ αυτόν προήλθε: «Εσείς δεν θα φάτε απ’ αυτόν ούτε θα τον αγγίξετε για να μην αποθάνετε». Και τότε λοιπόν το φίδι λέγει ότι ακόμα και αν έτρωγε δεν θα απέθνησκε. Ούτε αυτό με ενδιαφέρει. Ποιος έχει δίκιο θα το αφήσω μεταξύ του Θεού και του φιδιού. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Αδάμ και η Εύα άκουσαν τη φωνή του Θεού που περιπατούσε μέσα στον κήπο κατά το δειλινό εκείνης της ημέρας και κρύφτηκαν ανάμεσα στα δένδρα. Και ο Θεός μιλώντας στον Αδάμ και τους ρώτησε γιατί έσπευσαν να κρυφτούν, και ο Αδάμ απάντησε επειδή ήταν γυμνοί. Σ’ αυτό το σημείο ο Θεός είχε ένα προαίσθημα ότι δεν θα είχαν ανακαλύψει πως ήταν γυμνοί εάν δεν είχαν φάγει τον απαγορευμένο καρπό. Ο Θεός ρώτησε τον Αδάμ γιατί τον έφαγε. Και ο Αδάμ έριξε όλο το βάρος στην Εύα που τον δελέασε. Και όταν ο Θεός μίλησε στην Εύα γι’ αυτό το ζήτημα, εκείνη έριξε όλες τις ευθύνες στο φίδι. Έτσι δεν έμεινε τίποτα για τον Θεό παρά να αναγγείλει καταδίκη, και αρχίζοντας από το φίδι του λέγει: «Είσαι καταραμένο πάνω από όλα τα ζώα και πάνω από κάθε θηρίο του αγρού. Πάνω στην κοιλιά σου θα προχωράς και χώμα θα τρως όλες τις μέρες της ζωής σου. Και θα βάλλω εχθρότητα ανάμεσα σε σένα και την γυναίκα, και ανάμεσα στο σπέρμα σου και το δικό της σπέρμα [2]. Αυτό θα σου συντρίβει την κεφαλή και συ θα του δαγκώνεις [3] τη φτέρνα». Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να μάθομε πως το φίδι προχωρούσε πριν από αυτή την κατάρα, αλλά δεν υπάρχει τίποτα γι’ αυτό μέσα στη Γένεσιν ή κανένα άλλο μέρος του αγίου βιβλίου. Θα ήταν επίσης πολύ ενδιαφέρον να μάθομε πως το φίδι μετά απ’ αυτή τη στιγμή τα κατάφερε να ζει τρώγοντας χώμα, αλλά ούτε κι’ αυτό έχει ποτέ εξηγηθεί, μέχρις ότου οι φυσιοδίφες ανακάλυψαν ότι έτρωγε άλλες τροφές.

Μετά την αναγγελία της καταδίκης πάνω στο ερπετό, ο Θεός γύρισε στην Εύα και είπε: «Θα πολλαπλασιάσω σε μεγάλο πλήθος τις λύπες σου, τις θλίψεις σου και τους στεναγμούς σου. Με πόνους θα γεννάς τα παιδιά σου, θα εξαρτάσαι πάντοτε από τον άνδρα σου και η επιθυμία σου θα είναι του ανδρός σου και αυτός θα είναι ο κύριός σου».

Όταν πλησίασε τον Αδάμ του είπε: «Επειδή άκουσες την κακή συμβουλή της γυναίκας σου και έφαγες από τον καρπό του δένδρου, από το οποίο και μόνον σου έδωσα εντολή να μην φας, καταραμένη θα είναι η γη με τα έργα σου. Με λύπες και κόπους θα κερδίζεις την τροφή σου από τη γη όλες τις μέρες τις ζωής σου. Αγκάθια και τριβόλια θα σου φυτρώνει η γη και θα τρέφεσαι με τα χόρτα του αγρού. Σε όλο το διάστημα της ζωής σου με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρως το ψωμί σου, μέχρις ότου αποθάνεις και το σώμα σου επιστρέψει στη γη από την οποίαν έχεις πλασθεί. Διότι χώμα είναι το σώμα σου και στο χώμα θα καταλήξει και χώμα θα γίνει».

Το χωρίο είναι λίγο ασαφές ως προς το λόγο για τον οποίον ο Αδάμ έγινε καταραμένος. Επειδή άκουσε την γυναίκα του ή επειδή έφαγε τον καρπό; Αλλά και αυτό δεν αξίζει να συζητηθεί διεξοδικώς. Ένεκα αυτής της φοβερής θεολογικής αμαρτίας του φαγώματος του καρπού του δένδρου της γνώσεως, όλοι οι άνθρωποι από κει και πέρα εγεννήθηκαν με το προπατορικό αμάρτημα και μέσα στην αθλιότητα και προορίσθη­καν για τη φλεγόμενη κόλαση αιωνίως. Για περισσότερες λεπτομέρειες διαβάστε το βιβλίο Westminster Catechism [4] ή οποιαδήποτε άλλη ορθόδοξη εγκεκριμένη πηγή (κατηχήσεως).

Καθένας με αίσθηση δικαιοσύνης ίσως να έλεγε ότι ο Αδάμ και η Εύα και το φίδι έλαβαν ότι τους άξιζε. Ότι η τιμωρία δεν επήκειτο μόνο για τον Αδάμ και την Εύα και το φίδι, αλλά και για όλους τους «απογόνους και κληρονόμους των» μέχρι της συντελείας του χρόνου. Προφανώς όμως ο Θεός μαλάκωσε λιγάκι, και έστειλε τον μονογενή του υιό για να σταυρωθεί έτσι ώστε οι άνθρωποι να ανακουφιστούν από τη φωτιά της κολάσεως και να εισέλθουν στη χαρούμενη κατάσταση της αιωνίας ευλογίας υπό τον μόνο και απλόν όρο ότι θα πιστεύουν αυτή την «ιστορία». Σίγουρα τίποτε δεν θα μπορούσε να είναι πιο δεκτό απ’ αυτό, και δεν θα περίμενε κανείς καμιά μεγαλύτερη αμοιβή σε φτηνότερη τιμή. Αλλά αυτό δεν είναι έτσι.

Να τι είναι αυτό που με ενοχλεί. Επειδή λοιπόν ο Μέγας Ιεχωβάς μαλάκωσε και έστειλε τον μονογενή του υιό να αποθάνει στο σταυρό, όλοι εμείς σωθήκαμε από τη φωτιά της κολάσεως εκτός εάν είμαστε τόσο αμαρτωλοί και διεφθαρμένοι που να μην πιστεύομε αυτή την «ιστορία». Αλλά τί τρέχει με την Εύα και το φίδι; Οι θυγατέρες της Εύας ακόμα φέρουν την κατάρα και κάθε μωρό που γεννιέται από τότε [ακόμη και μετά τον σταυρικό θάνατο του υιού του Θεού] έρχεται στον κόσμο με πόνους και ταλαιπωρίες της μάνας του, και όλα αυτά εξ αιτίας της κατάρας που επιρρίφθηκε στην αρχική μητέρα του ανθρωπίνου γένους.

Και με το φίδι τί έγινε; Γιατί ο Θεός δεν έδωσε στην Εύα και στο φίδι μια ευκαιρία όταν ακόμα ασχολιόταν με αυτά τα πράγματα και είχε μαλακώσει η καρδία του; Γιατί πρέπει όλα τα μικρά φιδάκια που έρχονται στον κόσμο, αιωνίως να είναι αναγκασμένα να προχωρούν πάνω στις κοιλιές τους αντί να περπατούν πάνω στις ουρές τους όπως πιθανόν να έκαναν πριν από την κατάρα; Γιατί άραγε πρέπει ακόμα το σπέρμα [οι απόγονοι] της γυναίκας να συντρίβει [-βουν] τις κεφαλές ή τα στόματα των φιδιών με πέτρες ή άλλα αντικείμενα;

Εάν κανείς ήθελε να καθορίσει τα κίνητρα του Θεού όπως καθένας θα έκανε σε κάθε άλλη περίπτωση, θα έλεγε ότι κάποιο γρανάζι του Θεού ξεγλίστρησε ή ότι ο Θεός έχει κάποια ιδιαίτερη έχθρα εναντίον των γυναικών και των φιδιών.

Δρ Ιωάννης Νεοκλής Φιλάδελφος Μ. Ρούσσος

Υποσημειώσεις του συγγραφέα και μεταφραστή

[1: O Clarence Darrow, 1857-1938, ήταν Αμερικανός δικηγόρος, λέκτορας, συγγραφέας και μέγας σκεπτικιστής. Έγινε πολύ διάσημος λόγω των πολιτικών και θρησκευτικών τοποθετήσεών του και λόγω του Νόμου της μαϊμούς ή του πιθήκου (Monkey Law) και της σχετικής δίκης. Ο Νόμος αυτός ήταν ο Νόμος της Πολιτείας Tennessee που απαγόρευε τη διδασκαλία της Θεωρίας της Εξελίξεως του Charles Darwin και άλλων σε όλα τα σχολεία της εν λόγω πολιτείας. Ο Νόμος αυτός προσεβλήθη από τον καθηγητή γυμνασίου-λυκείου John Thomas Scopes, ο οποίος ήταν δάσκαλος της βιολογίας και προπονητής της ομάδας αμερικανικού football του σχολείου της μικρής πόλης Dayton. Ο Scopes επίτηδες ισχυρίστηκε ότι δίδαξε τη θεωρία της εξελίξεως στο σχολείο του, παρά τη ρητή απαγόρευση του Νόμου. Στο δικαστήριο, τον Ιούλιο του 1925, κύριος ενάγων και υπερασπιστής του Νόμου ήταν ο πολιτικός των Δημοκρατικών (τρεις φορές υποψήφιος για την προεδρία, αλλά αποτυχών) William Jennings Bryan. Οι λόγοι του ήταν, ως συνήθως, ψηφοθηρικοί αφού η αδαής και θρησκόληπτη πλειοψηφία του λαού ήταν υπέρ του Νόμου, αλλά ήταν και θρησκοληπτικοί καθώς δια­κατείχετο από ατυχείς θρησκευτικές και αντιεπιστημονικές αντιλήψεις. Εκείνη την εποχή οι ΗΠΑ έβραζαν από θρησκευτικές διαμάχες και φανατισμό, πράγ­μα που ισχύει και σήμερα. Υπερασπιστής του κατηγο­ρουμένου ήταν ο πασίγνωστος, φιλελεύθερος, σκεπτικιστής δικηγόρος Clarence Darrow. Εκεί βρήκε την ευκαιρία να γελοιοποιήσει τον Bryan και τις πίστεις του. Για τα προσχήματα όμως, ο Scopes κρίθηκε ένοχος από το δικαστήριο και τιμωρήθηκε με ένα ευτελές χρηματικό πρόστιμο. Η καταδίκη του τελικά αντεστράφη δύο χρόνια αργότερα κατά την έφεση, ένεκα τεχνικών λόγων όπως προφασίστηκαν. Ο Νόμος έπειτα απ’ αυτά τα γεγονότα τέθηκε στο περιθώριο. (Ο Bryan συμπτωματικώς απέ­θανε μια εβδομάδα μετά τη δίκη. Όπως είπαν μερικοί σκεπτικιστές, ο Θεός έριξε ένα βέλος για να σκοτώσει τον Darrow αλλά αστόχησε και σκότωσε τον Bryan.). Η δίκη αυτή έμεινε στα χρονικά των ΗΠΑ, όπως και στα παγκόσμια χρονικά, υπό τον τίτλο Monkey Trial (Η Δίκη της Mαϊμούς ή του Πιθήκου). Το κανάλι PBS της αμερικανικής τηλεόρασης έχει κυκλοφορήσει και μία τηλεοπτική ταινία με τίτλο “Monkey Trial”. (Μήπως αυτή η ιστορία σας θυμίζει άλλες παρόμοιες;).]

[2: Η ορθόδοξη Μασόρα στα Εβραϊκά γράφει μια λέξη που στα Αγγλικά την μεταφράζει ως «seed, offspring» και άρα στα Ελληνικά είναι «σπόρος, απόγονος», όπως την αποδίδουν και μερικές χριστιανικές εκδόσεις της Βίβλου. Εδώ λοιπόν χρησιμοποιείται μια λέξη σε ενικό αριθμό με συνολικό ή συνεκδοχικό νόημα. Όπως π. χ. λέμε: «χωρίς “χρήμα” δεν κάνεις τίποτα!», κλπ. Επειδή οι Εβδομήκοντα(δύο) και μετά απ’ αυτούς η λατινική Vulgata χρησιμοποιούν τη λέξη «σπέρμα» και «semen», η οποία χρησιμοποιείται και επί του σπέρματος εξ άρρενος, αλλ’ εδώ όμως έχει την έννοια του απογόνου ή τέκνου, οι διάφοροι χρι­στιανοί ερμηνευτές και δογματιστές μας λένε ότι η χρήση της λέξεως «σπέρμα» επί γυναικός υπονοεί τον Ιησού Χριστό ως υιόν της Εβραίας παρθένου Μιργιάμ (Μαρία), ή οποία τον έφερε στον κόσμο δι’ επεμβά­σεως τού Αγίου Πνεύματος και άνευ μεσολαβήσεως ανδρικού σπέρμα­τος! Πώς να βγαίνει άραγε αυτή η αλληλουχία πίσω απ’ αυτά;]

[3: Προσέξετε τους εξακολουθητικούς τύπους των μελλόντων χρόνων των ρημάτων. Δεν είναι χρόνοι στιγμιαίοι όπως τους παραφρά­ζουν οι διάφορες χριστιανικές μεταφράσεις της Παλαιάς Διαθήκης διά να εξυπη­ρετήσουν δήθεν χριστιανικές προφητείες και την πρώτη αναγγελία περί του Μεσσία Χριστού. Βλέπετε στους Εβδομήκοντα(δύο) και γενικώς στην αρχαία Ελληνική γλώσσα ο στιγμιαίος και ο εξακολουθητικός μέλλων έχουν τον ίδιο τύπο και έτσι οι Χριστιανοί διάλεξαν αυτόν που τους βόλευε. Στις Εβραϊκές γραφές όμως έχομε χρόνους συνεχείας.]

[4: Westminster Catechism: Είναι η κατήχηση που προσφέρει στους νεοφωτίστους της η Πρεσβυτεριανή Εκκλησία. Πρόκειται για ένα μεγάλο συγγραφικό έργο που περιέχει όλα όσα διδάσκουν οι Πρεσβυτεριανοί στα κατηχητικά σχολεία τους. (Αποτελούν και αυτοί μια από τις χιλιάδες αιρέσεις της μόνης αληθινής θρησκείας, του Χριστιανισμού!…). Οι Ορθόδοξοι έχουν τις δικές τους κατηχήσεις, κ.ο.κ.]

Σημείωση του συγγραφέα και μεταφραστή

Η δημιουργία του ανθρώπου που αναφέρεται αντιφατικά σε δύο διαφορετικά μέρη της Γενέσεως, 1: 26-31 και 2: 4-25, μέχρι την εκδίωξη των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, 3: 1-24, αποτελούν κλεψίτυ­πους και κακο-αντιγραμμένους Αιγυπτιακούς και μεσανατολιτικούς Σουμεριακούς μύθους από το Εβραϊκό ιερατείο. Η αντιγραφή και ανάπλαση, πέραν όλων όσων διεξοδικά αποκαλύπτει στο εδώ άρθρο του ο αείμνηστος νομικός Clarence Darrow, περιέχει: Τρομακτικές ανακολουθίες, κραυγαλέες αντιφάσεις, ανύπαρκτα μέρη επί της γης, κλπ. Ακόμα, ενώ είμαστε στην έκτη ημέρα της δημιουργίας ο χρυσόλαγνος Εβραϊκός και ταυτοχρόνως απαξιωτικός Χριστιανικός Θεός ήδη από τότε έβαλε στον νου του την ιδιαίτερη αξία του χρυσού και των πολυτίμων λίθων, 2: 11-12, και μετά μας ομιλεί διά την ήδη ύπαρξη Αιθιόπων και Ασσυρίων, 2: 13-14. (Περί τούτων διαβάσετε τα τρία πρώτα κεφάλαια της Γενέσεως, και τις σελίδες 167-176 από το βιβλίο του δ. Θεολογίας Αργύρη Δημ. Τσακαλία: Βίβλος Ακατάλληλη δι’ Ενηλίκους, Εκδόσεις Μάριος Βερέττας, 1998. Βλέπε και Λέο Ταξίλ, Διασκεδαστική Βίβλος, Μετάφραση από τα Γαλλικά διά μέσου των Ρωσικών Ευάγγελος Καρέλλας, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2000, σελίδες 34-74. Μετά βγάλετε μόνοι σας τα συμπεράσματά σας.).

Ο Δαρβίνος και η θεωρία της εξέλιξης

Ο Κάρολος Ροβέρτος Δαρβίνος γεννήθηκε στο Σρούσμπερι της Αγγλίας, στις 12 Φεβρουαρίου του 1809. Μεγάλωσε σε μια οικογένεια, που τιμούσε τη λογοτεχνία και την επιστήμη, κάνοντάς τον να τις αγαπήΣει κι αυτός. Στα 1831, σε ηλικία 22 χρόνων, ήταν κιόλας ένας καλός φυσιοδίφης, μέλος μιας μεγάλης επιστημονικής αποστολής στις ακτές της Νότιας Αμερικής. Επί έξι χρόνια, συγκέντρωνε υλικό, που θ’ αποτελούσε τη βάση μιας νέας θεωρίας στη φυσική επιστήμη. Επιστρέφοντας στην Αγγλία, συνέχιζε να πλουτίζει το υλικό και τις γνώσεις του.

Ήταν πια πενήντα χρόνων, όταν, στα 1859, κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο: «Η γένεση των ειδών με τη φυσική επιλογή». Στο βιβλίο διατυπώνεται η εξελικτική θεωρία, ο «δαρβινισμός», όπως αποκλήθηκε, που προκάλεσε πάταγο κι αναστάτωσε τα ως τότε κρατούντα. Η θεωρία του Δαρβίνου πολεμήθηκε με φανατισμό από την Εκκλησία αλλά επιβεβαιώθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά, στον Κ’ αιώνα.

Δώδεκα χρόνια αργότερα (1871), ο Δαρβίνος δημοσίευσε ένα ακόμη βιβλίο με τίτλο «Η καταγωγή του ανθρώπου και η φυσική επιλογή», όπου υποστήριξε ότι ο άνθρωπος κατάγεται από τα πιθηκοειδή. Σήμερα, είναι βεβαιωμένο πως ο άνθρωπος και ο πίθηκος έχουν κοινούς προγόνους αλλά ο ένας δεν είναι η συνέχεια του άλλου.

Ο Κάρολος Ροβέρτος Δαρβίνος πέθανε το 1882, σε ηλικία 73 χρόνων.

Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, το «είδος» δεν είναι σταθερό κι αναλλοίωτο. Όλα τα είδη των φυτών και των ζώων, που έζησαν πάνω στη Γη ή που εξακολουθούν να ζουν, είναι το αποτέλεσμα της ασταμάτητης μεταβολής, της εξέλιξης από μια ή ελάχιστες υποτυπώδεις αρχικές μορφές. Αιτία της εξέλιξης είναι η φυσική επιλογή, που οφείλεται στον αγώνα για τη «διαιώνιση του είδους». Είναι ένας αγώνας, που τον διεξάγουν όλα τα ζωντανά πλάσματα της φύσης και κατά είδη και κατά άτομα του ίδιου είδους. Έτσι, κάθε άτομο και κάθε είδος αναπτύσσει εκείνες τις ιδιότητες που το βοηθούν να επιβιώσει ή δημιουργεί νέες, ανάλογα με το τι απαιτεί η προσαρμογή του στο περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχεια, η «διαιώνιση».

Με την κληρονομικότητα, οι αναπτυγμένες ή νέες ιδιότητες μεταβιβάζονται στους απογόνους, ενώ οι άχρηστες ατροφούν και, συχνά, χάνονται. Μια τέτοια φυσική επιλογή επικράτησε 600.000.000 πριν, όταν η ζωή βγήκε στη στεριά.

Σήμερα, η θεωρία της εξέλιξης είναι απόλυτα παραδεκτή κι, όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, η μόνη αμφισβήτηση που μπορεί να υπάρξει εντοπίζεται στην «ορθόδοξη άποψη πως μοναδικός παράγοντας αλλαγής και ανάπτυξης στη ζωή ήταν η φυσική επιλογή σε συνεργασία με αιφνίδιες αλλαγές ή μεταλλάξεις στους οργανισμούς» (Χάκετα Χόουκς, στον πρόλογο του πρώτου τόμου της «Ιστορίας της Ανθρωπότητας», έκδοση της UNESCO).

Η θανάσιμη πάλη ανάμεσα στο μάγμα του εσωτερικού της Γης, τον φλοιό της και το νερό συνεχίζεται ως τις μέρες μας, σε ήπια μορφή. Στο ξεκίνημά της, όμως, ήταν βίαιη, καθημερινή, θορυβώδης και καταλυτική. Εκρήξεις, παράξενα χρώματα και κοσμογονικές αλλαγές συνέθεταν μιαν άγρια ομορφιά. Οι μεταμορφώσεις, σ’ αυτή τη φάση, κράτησαν 540 εκατομμύρια χρόνια: Από τα δύο δισεκατομμύρια χρόνια πριν από την εποχή μας ως το ένα δισεκατομμύριο 460 εκατομμύρια. Ολόκληρο αυτό το διάστημα ονομάστηκε Αρχαϊκός αιώνας και σημαδεύτηκε από το συνεχές κομμάτιασμα του φλοιού της Γης, τη δημιουργία ρηγμάτων και τη δράση των ηφαιστείων, που έβρισκαν διεξόδους ακόμα και στους βυθούς του απέραντου ωκεανού.

Μαζί με τη λάβα, που ξεχυνόταν στην επιφάνεια του φλοιού, απελευθερώνονταν αέρια. Άλλα από αυτά υγροποιούνταν αμέσως και γέννησαν τις θερμοπηγές. Κι άλλα σκορπίζονταν στην ατμόσφαιρα. Οι αναθυμιάσεις δημιουργούσαν σύννεφα και τα σύννεφα έφερναν κατακλυσμούς. Και χημικές ενώσεις. Ανάμεσά τους και οι πολύτιμοι για το μέλλον υδρογονάνθρακες, που δεν έμεναν αργοί. Αιχμαλώτιζαν οξυγόνο και άζωτο και παίρνοντας ενέργεια από τις αστραπές, μετατρέπονταν σε νέες πιο πολύπλοκες χημικές ενώσεις του άνθρακα, τα αμινοξέα: Άχρωμες κρυσταλλικές οργανικές ενώσεις, που εύκολα διαλύονται στο νερό και που έχουν την ικανότητα να διώχνουν ό,τι τους είναι άχρηστο και να κρατούν ό,τι τους χρειάζεται.

Οι βροχές τα παράσερναν στα βάθη του ωκεανού. Εκεί, με φιλτραρισμένη από το νερό τη δράση της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου, τα αμινοξέα οδηγήθηκαν σε νέες ενώσεις που γέννησαν τα λευκώματα (άχρωμα, άμορφα, διάφανα και μαλακά μόρια οργανικής ύλης). Είναι οι γνωστές μας πρωτεΐνες, αζωτούχες ενώσεις που αποτελούν την πρώτη βάση των ζωντανών κυττάρων. Σήμερα, τα εντοπίζουμε στα αβγά, στο αίμα, στο λέμφος, στο γάλα και όπου αλλού υπάρχει πηγή ζωής.

Στην πρώτη εμφάνισή τους, τα λευκώματα παρασέρνονταν, χάνονταν, ξαναφαίνονταν, ενώνονταν, διαλύονταν, ενώ οι ακτίνες του ήλιου τα δολοφονούσαν, όπου τα έβρισκαν. Όμως, η υπεριώδης ακτινοβολία διασπούσε και το διοξείδιο του άνθρακα, από το οποίο ελευθερωνόταν οξυγόνο, που, με νέες μεταλλαγές, δημιουργούσε το όζον: Μια νέα και πιο ενισχυμένη μορφή υλικού, που το αποτελούν τρία άτομα οξυγόνου ενωμένα σε ένα. Γίνηκε το προστατευτικό κόσκινο, που απλώθηκε γύρω από την ατμόσφαιρα και μεταβλήθηκε σε φίλτρο κατά της θανατηφόρας ακτινοβολίας. Κάποια λευκώματα κατάφεραν, έτσι, να επιζήσουν ως οι πρώτες απειροελάχιστες μορφές ζωής. Συνέβη ένα δισεκατομμύριο 460 εκατομμύρια χρόνια πριν από την εποχή μας.

Η αέναη αδυσώπητη πάλη ανάμεσα στο μάγμα, τον φλοιό, τον ωκεανό και τα στοιχειά της φύσης συνεχιζόταν, όταν ξεκινούσε η εποχή που ονομάστηκε Ηωζωικός (δηλαδή «αυγής της ζωής») ή Προτεροζωικός αιώνας. Διάρκεσε 860 εκατομμύρια χρόνια. Όταν έληξε, πριν από 600 εκατομμύρια χρόνια, τίποτα δεν ήταν όπως παλιά.

Εκεί που η θάλασσα συναντούσε τη στεριά, στα ρηχά χαμένων πια παραλίων, τα λευκώματα συνέχιζαν την εξελικτική τους πορεία. Στην αρχή του Ηωζωικού αιώνα, οι πρώτοι αθέατοι στο ανθρώπινο μάτι (που έτσι κι αλλιώς τότε δεν υπήρχε) μονοκύτταροι οργανισμοί έδιναν τη δική τους από τα πριν χαμένη μάχη. Κανένας τους δεν επέζησε στο διάβα των αιώνων. Χάθηκαν και διαλύθηκαν, θύματα του πολέμου που μαινόταν γύρω τους, αλλά πρόλαβαν να εξελιχθούν και να δώσουν πιο πολύπλοκους και πιο τέλειους απογόνους. Μέσα στις μύριες όσες ανακατατάξεις, η ζωή διαφυλάχτηκε. Στα τέλη αυτής της περιόδου, στις αβαθείς ακτές, οι μονοκύτταροι οργανισμοί είχαν κιόλας χωριστεί σε προγόνους των ζώων και των φυτών. Μέσα στο νερό, έμπαιναν οι βάσεις για τη δημιουργία των δύο πολυπληθών βασιλείων, που έμελλε να κατακτήσουν αργότερα τον πλανήτη Γη.

Πριν από 600.000.000 χρόνια, όταν ο πλανήτης έμπαινε στη φάση, που ονομάσαμε Παλαιοζωικό αιώνα, οι ήπειροι είχαν αποκτήσει νέα μορφή. Το σχήμα της στεριάς συνεχώς άλλαζε όψη. Οι πτυχώσεις του φλοιού της Γης, που υψώνονταν εδώ κι εκεί, φυλάκιζαν σαν μέσα σε πανύψηλους τοίχους κομμάτια του ωκεανού. Σχηματίζονταν, έτσι, απέραντα έλη: Είναι οι τεράστιες θερμοκοιτίδες, όπου η ζωή βρήκε ιδανικές συνθήκες ν’ αναπτυχθεί. Και να απλωθεί.

Τα πρώτα ατελή υδρόβια φυτά σκέπαζαν τους βυθούς ως τις όχθες των ελών. Λίγο λίγο, όμως, τα νερά εξατμίζονταν, καθώς τα βουνά εμπόδιζαν την ανανέωσή τους από τον ελεύθερο ωκεανό. Τα έλη περιορίζονταν. Τα ατελή φύκια που φύτρωσαν κοντά στις όχθες, με τον καιρό, έχασαν την επαφή τους με το νερό. Η μοίρα τους ήταν να πεθάνουν ή να προσαρμοστούν. Άλλα χάθηκαν, άλλα επιβίωσαν προλαβαίνοντας τον χρόνο, με τρόπο «μαγικό».

Όσο ακόμα υπάρχει έστω και λίγο νερό, αποκτούν ρίζες που χώνονται βαθιά στο έδαφος αναζητώντας τη ζωοδότρα υγρασία και την τροφή. Αποκτούν και κορμό, μέσα στον οποίο μπορούν να φυλαχτούν για καιρό η υγρασία και η τροφή. Όταν τα νερά του έλους παύουν να τα καλύπτουν, τα φυτά αυτά έχουν κιόλας αποκτήσει νέες συνήθειες. Στεριανές. Η κατάκτηση της στεριάς από το βασίλειο των φυτών είναι πια θέμα χρόνου. Και είναι ό,τι χρειάζεται για να μπορέσουν και τα ζώα να βγουν στη στεριά.

Για εκατομμύρια χρόνια, σ’ ένα κλίμα υγρό και ζεστό, τα φυτά εισπνέανε το άφθονο διοξείδιο του άνθρακα, που κυκλοφορούσε στην ατμόσφαιρα, κρατούσαν τον άνθρακα κι ελευθέρωναν το οξυγόνο. Δημιουργούσαν, έτσι, τις κατάλληλες συνθήκες αναπνοής για τα επερχόμενα ζώα. Πανίσχυρες οι ρίζες τους, έσπαζαν τα πετρώματα για να περάσουν και να συναντήσουν την υγρή τους τροφή. Έφτιαχναν, έτσι, το πολύτιμο χώμα. Και ισοπέδωναν τα βουνά προσθέτοντας έναν ακόμα εμπόλεμο στις μάχες που συνεχίζονταν ανάμεσα στο μάγμα, τον φλοιό και τον ωκεανό.

Δε νικούσαν πάντα. Οι αδιάκοπες γεωλογικές ανακατατάξεις, οι ορογενέσεις και οι εξαφανίσεις των πτυχώσεων παράσερναν στα κατάβαθα της Γης δάση ολόκληρα από φυτά και δέντρα. Μέσα από ασύλληπτες χρονικές περιόδους, ο άνθρακας, που περιείχαν τα καταβυθισμένα φυτά και δέντρα, μετατράπηκε σε κάρβουνο: ανθρακίτη, πετροκάρβουνο, λιγνίτη. Οι καταβυθίσεις στους ωκεανούς παράσερναν στα σπλάχνα της Γης το πλαγκτόν και τους μικροοργανισμούς που μετατρέπονταν σε έναν ρευστό πολτό γεμάτο άνθρακα. Δημιουργήθηκε το πετρέλαιο.

Κάρβουνο και πετρέλαιο έμειναν καλά φυλαγμένα για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, ώσπου να τα ανακαλύψει ο άνθρωπος και να τα χρησιμοποιήσει για την παραγωγή ενέργειας. Όμως, στα 400 εκατομμύρια χρόνια του Παλαιοζωικού αιώνα, οι ζωντανοί οργανισμοί του ζωικού βασιλείου, που είχε ήδη δημιουργηθεί στους ωκεανούς, δεν έμειναν πίσω σε εξέλιξη. Οι πρώτοι ατελείς μικροοργανισμοί είχαν κιόλας γίνει πολύπλοκοι. Κάποιοι από αυτούς απέκτησαν ένα σπουδαίο όπλο στον αγώνα τους για επιβίωση: Την σπονδυλική στήλη.

Τα πρώτα ψάρια αυξάνονταν και πληθύνονταν στον ελεύθερο ωκεανό. Κάποια άλλα φυλακίστηκαν στα έλη. Όταν το νερό άρχισε να λιγοστεύει, κάποια από αυτά κατάφεραν να εξελιχθούν έτσι που να μπορούν να επιζήσουν στις λίμνες και στα ποτάμια. Κάποια άλλα απέκτησαν νέες ικανότητες και νέα πολύτιμα όργανα: Ήταν τα αμφίβια, που μπορούσαν να ζουν το ίδιο καλά και στο νερό και στη στεριά. Το επόμενο βήμα ήταν μερικά από τα αμφίβια να απομακρυνθούν από το νερό και να χάσουν τις ιδιότητες που τους επέτρεπαν να ζουν και μέσα σ’ αυτό. Στα τέλη του Παλαιοζωικού αιώνα κι ενώ το κλίμα άρχιζε να ψυχραίνει, 200.000.000 χρόνια πριν από την εποχή μας, τα πρώτα ερπετά ξεκινούσαν να κατακτήσουν τον πλανήτη Γη. Και τα πρώτα κωνοφόρα (πεύκα, έλατα κ.λπ.) αντικαθιστούσαν τα καταβυθισμένα δάση.

Η ζωή είχε για τα καλά εγκατασταθεί στη στεριά.

Ο Μυστικός κήπος της γνώσης…

Η νόηση και κατά συνέπεια η γνώση που είναι το αποτέλεσμα της, αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα του ανθρώπινου είδους, καθώς ο άνθρωπος είναι το μόνο ον που όχι μόνο υπερβαίνει τα άλλα έμβια όντα, αλλά είναι και σε θέση να τροποποιήσει και να διαχειριστεί το φυσικό περιβάλλον σύμφωνα με τις ανάγκες του. Ο άνθρωπος όχι μόνο διαθέτει νόηση και ελεύθερη βούληση, αλλά έχει συνείδηση της χρονικά περιορισμένης ύπαρξης του. Δεν επιβιώνει απλά κυριαρχούμενος μόνο από πάθη και ένστικτα όπως συμβαίνει στο υπόλοιπο ζωικό βασίλειο, αλλά τροποποιεί, δημιουργεί, και τελικά παρεμβαίνει καταλυτικά στην Φύση, δημιουργώντας εν τέλει την Ιστορία.

Η γνώση αποτελεί μια συσσωρευτική διαδικασία στον χρόνο, κατά συνέπεια η γνώση αφορά μία γραμμική διαδικασία που μεταφέρεται και εμπλουτίζεται από γενιά σε γενιά.
Με τη γνώση μπορεί ο άνθρωπος να φθάσει σε ουσιαστικές κατακτήσεις τόσο του εαυτού του, όσο και της φύσης. Η γνώση διακρίνεται τόσο στην«εξωτερική» που αφορά το πεδίο των πέντε αισθήσεων, όσο και στην«εσωτερική» που αφορά την υπερσυνείδητη γνώση που λίγοι ίσως μπορούν να κατακτήσουν.

Η ικανότητα της νόησης και της γνώσης υπήρξε καταλυτική για την θέση του ανθρώπου στο πλανητική ιστορία. Για το πότε και πως ενεργοποιήθηκε στο απώτατο παρελθόν αυτή η ικανότητα στον άνθρωπο, μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν. Η σημαντικότητα της όμως έχει μεταφερθεί σε εμάς από την αρχαιότητα δια μέσου αρχετυπικών μύθων αλλά και θρησκευτικών κειμένων. Όπως θα περιγραφεί παρακάτω, η ικανότητα της γνώσης όπως περιγράφεται σε αρχαία κείμενα, αποτέλεσε Θεϊκό δώρο αλλά ίσως και αιτία έκπτωσης του ανθρώπου, από μία κατάσταση Θεϊκής ευδαιμονίας.
Στην παρούσα έρευνα θα γίνει αναφορά στην Αρχαία Ελληνική παράδοση όπως αυτή έφτασε σε εμάς δια μέσου των μύθων, όσο και στην Εβραϊκή θρησκευτική παράδοση όπως αυτή περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη.

Ανάμεσα στις δύο αντιλήψεις υπάρχουν μεγάλες ομοιότητες αλλά και διαφορές, όπως θα αναδειχθεί στην συνέχεια.

Στην αρχαία Ελληνική μυθολογία η Θεότητα που σχετίζεται με την νόηση είναι η Θεά της σοφίας η Θεά Αθηνά, της οποίας το όνομα ετυμολογείται από το Α-θεο-νόα ή Η-θεο-νόα, δηλαδή η νόηση του Θεού ( ΠλάτωναςΚρατυλος 407b). Πατέρας της Αθηνάς ήταν ο Δίας, και μητέρα της η Θεά της Μήτις. (Η Μήτις για να βοηθήσει το Δία προσέφερε στον Κρόνο ένα βοτάνι που θα τον εξανάγκαζε να ξεράσει τα Θεϊκά παιδιά του που είχε καταπιεί). Η Μήτις σύμφωνα με τον Ησίοδο, ήταν κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος. Η Μήτις όπως και η κόρη της Αθηνά, ήταν για τους αρχαίους όχι απλά η Θεά της σοφίας, της φρόνησης και της γνώσης του καλού και του κακού, αλλά και της πονηριάς που ήταν αναγκασμένοι να αντιστρατέψουν οι αδύναμοι άνθρωποι στερούμενοι φυσικών όπλων κατά την διάρκεια της πρωτόγονης εποχής, όταν είχαν να αντιμετωπίσουν στην πάλη της επιβίωσης, τα στοιχεία της φύσης. Σύμφωνα όμως με έναν χρησμό η Μήτις ως σύζυγος του Δία, θα γεννούσε πρώτα μια κόρη (την Αθηνά) και στην συνέχεια έναν γιο που θα ανέτρεπε την εξουσία του Δία, θα γινόταν δηλαδή ότι ακριβώς είχε κάνει Δίας στον πατέρα του Κρόνο. Όταν φυσικά ο Ζευς πληροφορήθηκε τον χρησμό, φοβούμενος μην πάθει ότι και ο πατέρας του Κρόνος, ζήτησε ένα την Γαία ένα βοτάνι το οποίο όποιος το έτρωγε μίκραινε.

Η Γαία φυσικά του το έδωσε, και αυτός το έδωσε αμέσως στην Μήτιδα η οποία ήταν σε εν- Δία- φέρουσα στην Αθηνά να το καταπιεί, λέγοντας πως με αυτό θα έκανε γερά παιδιά. Όταν η Μήτις το κατάπιε άρχισε αμέσως να μικραίνει, και ο Δίας τότε την κατάπιε, μαζί με την Αθηνά την οποία είχε η Μήτις στην κοιλιά της.Ο Δίας από τη στιγμή που κατάπιε τη Μήτιδα κατέκτησε ολόκληρη τη σοφία του κόσμου. Στην συνέχεια όμως από την πολύ… «σοφία», άρχισε να υποφέρει από φρικτούς πονοκεφάλους, τόσο ισχυρούς που δεν άντεχε άλλο. Κάλεσε λοιπόν τον γιο του Ήφαιστο, και του ζήτησε να του ανοίξει το κεφάλι με το τσεκούρι, ώστε να ανακουφιστεί από τον πονοκέφαλο…Παρά τις αντιρρήσεις του ο Ήφαιστος, αναγκάστηκε τελικά να το πράξει, και τότε μέσα από το κεφάλι του Δία ξεπετάχτηκε πάνοπλη η κόρη του Θέα Αθηνά! Κρατούσε ασπίδα, φορούσε περικεφαλαία και κουνούσε απειλητικά το δόρυ της.

Το ότι οι αρχαίοι μυθοπλάστες απεικόνισαν την Αθηνά εξερχόμενη πάνοπλη από το κεφάλι του Δία, είναι φυσικά εξαιρετικά συμβολικό. Η νόηση αφορά την λειτουργία του εγκεφάλου από όπου εξήλθε η Αθηνά, ενώ η λογική μας δίνει τα αναγκαία εκείνα όπλα που είναι απαραίτητα στον άνθρωπο για να πολεμήσει στην μάχη της επιβίωσης και της επικράτησης, ώστε να είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες της ζωής. Η Ασπίδα της Αθηνάς έφερε επάνω της το Γοργώνειο, το κεφάλι της Μέδουσας με τα φιδίσια μαλλιά. Η Μέδουσα στην ασπίδα της Αθηνάς συμβολίζει το διττό αποτέλεσμα της νόησης, που προκύπτει από τις πράξεις μας, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν τόσο το καλό όσο και το κακό βάσει των συνειδητών επιλογών μας. Η Μέδουσα συμβολίζει τις φοβίες τα πάθη και το σκοτεινό τμήμα του ασυνείδητου. Η Αθηνά φέρνει τη λογική και την συνείδηση, που είναι το ακριβώς το αντίθετο της παραλυτικής απραξίας της Μέδουσας(παραλύει όποιον την κοιτάξει). Εάν δεν αναπτύξουμε την λογική και την συνείδηση μας, δεν αναπτύξουμε δηλαδή αντιστάσεις (ασπίδα) στο παράλογο και στη κυριαρχία του ασυνείδητου και της ύλης έναντι της διάνοιας, τότε υποβιβαζόμαστε στην ζωώδη κατάσταση. Ο συμβολισμός είναι προφανής, η δύναμη της νόησης έχει πάντα δύο όψεις…!

Η Αθηνά έφερε δίπλα της τυλιγμένο ένα φίδι. Το φίδι είναι ένα επαναλαμβανόμενο αρχετυπικό σύμβολο συνοδεύει όλες τις θηλυκές θεότητες συνεπώς και τη Μεγάλη Μητέρα. Τυλιγμένο γύρω από οποιοδήποτε αξονικό σύμβολο, συμβολίζει την αφύπνιση της ψυχής και την ροή της ενέργειας στο σώμα. Γενικά το φίδι ως σύμβολο είναι τόσο ηλιακό όσο και σεληνιακό. Συμβολίζει τόσο την ζωή όσο και τον θάνατο. Την σοφία αλλά και την εξάρτηση από τα πάθη, την θεραπεία (Ασκληπιός) όσο και το δηλητήριο. Είναι φαλλικό σύμβολο, η δημιουργική αρσενική δύναμη, «ο σύζυγος όλων των γυναικών». Ζώντας στο έδαφος σχετίζεται με τον κάτω κόσμο του σκότους, συμβολίζοντας τις μαγικές δυνάμεις, και τη μαγεία που κατέχουν οι αόρατες δυνάμεις. Ως τέτοιο είναι εχθρός του ήλιου και αντιπροσωπεύει τις σκοτεινές δυνάμεις στο ανθρώπινο γένος. Κατ’ αυτό τον τρόπο το φως και το σκοτάδι, το θετικό και το αρνητικό, βρίσκονται σε σύγκρουση, όπως ο Δίας και ο Τυφώνας, ο Απόλλωνας και ο Πύθωνας κλπ. Ως έρπων συμβολίζει το πνεύμα που διαπερνά τα πάντα, είναι η εσωτερική φύση του ανθρώπου και η συνείδηση.Δεν είναι τυχαίο πως τα Φίδια αλλά και οι Δράκοι εμφανίζονται ως φρουροί των ναών, φύλακες της εσωτερικής γνώσης και όλων των σεληνιακών θεοτήτων.
Η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ λεει πως, φυσιολογικά, το φίδι συμβολίζει την αποπλάνηση της δύναμης από την ύλη (του Ιάσονα από την Μήδεια, του Ηρακλή από την Ομφάλη, του Αδάμ από την Εύα), ενσαρκώνοντας την εμμονή του κατώτερου στο ανώτερο, του «πρότερου» στο «τελικό».
Ένα άλλο σύμβολο της Αθηνάς είναι το ιερό πουλί της, η Γλαύκα (κουκουβάγια). Η κουκουβάγια είναι νυχτόβιο πτηνό το οποίο έχει εξαιρετική όραση. Η Γλαύκα συμβολίζει την σοφία που επιτυγχάνεται με την «εις εαυτόν διείσδυση», …η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μακριά από το φως της ημέρας και την φασαρία, όταν ο άνθρωπος απομονώνεται από το περιβάλλον. Για αυτό τον λόγο και «η γλαύκα της Αθηνάς πετάει μόλις η μέρα γείρει προς την δύση της…».Δεν είναι φυσικά καθόλου τυχαίο, πως οι μυήσεις κατά την διάρκεια των μυστηριακών τελετών γινόταν πάντα νύχτα κάτω από το φως των δαυλών.Την Αθηνά θα την συναντήσουμε και αργότερα όταν θα γίνει λόγος για τα μήλα των Εσπερίδων, πρώτα όμως πρέπει να γίνει αναφορά στον Προμηθέα.

O Προμηθέας ήταν γιος του Τιτάνα Ιαπετού και της Ωκεανίδας Ασίας. Αδέλφια του ήταν οι Επιμηθέας, ο Άτλας και ο Μενοίτιος. Το όνομά του σημαίνει αυτός που πρώτα σκέφτεται και μετά πράττει. Παράγεται από την πρόθεση «προ» και το ρήμα «μανθάνω και σημαίνει «συνετός», «προνοητικός».Κατά τη διάρκεια της Τιτανομαχίας ο Προμηθέας πήρε το μέρος Δία, και γι’ αυτό δεν τιμωρήθηκε όπως οι άλλοι Τιτάνες με εγκλεισμό στα Τάρταρα. Η συμβολή του στην εξέλιξη του ανθρώπινου γένους ήταν καταλυτική. Σύμφωνα με τον Λουκιανό, ο Προμηθέας την εποχή της Τιτανομαχίας, δημιούργησε με την αρωγή της θεάς Αθηνάς τον πρώτο άνθρωπο (το Χρυσό Γένος) από πηλό και φωτιά, και κατ’ εικόνα και ομοίωση των Θεών. (1)
Τα ζώα δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο από την μίξη υλικών της Γης και της φωτιάς. Η δημιουργία των όντων και του ανθρώπου έγινε μέσα στη γη. Όταν κλήθηκαν όλα τα όντα της Γης να βγουν στο φως, ανατέθηκε στον Προμηθέα και στον Επιμηθέα να δώσουν στο κάθε ον τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να έχει. Ο Επιμηθέας έπεισε τον αδελφό του να του επιτρέψει να αναλάβει μόνος αυτή τη δουλειά. Όταν όμως έφτασε στο τέλος η ώρα του Ανθρώπου, δεν είχε μείνει κανένα προτέρημα να του χαρίσει .

Αντιλαμβανόμενος ο Προμηθέας το σφάλμα του Επιμηθέα και βλέποντας την αδυναμία του ανθρώπινου γένους απέναντι στη φύση, αποφάσισε να του χαρίσει τη φωτιά, την οποία πήρα από το εργαστήριο του Ήφαιστου, τοποθετώντας την σε ένα κούφιο καλάμι.
Ο Προμηθέας έμαθε τους ανθρώπους όχι μόνο να ελέγχουν τη φωτιά, αλλά να κατασκευάζουν επίσης εργαλεία, και τους έμαθε τις Επιστήμες και τα Γράμματα. Τέλος για να είναι ικανοποιημένοι οι Θεοί μαζί τους, τους έμαθε να τους λατρεύουν κάνοντας θυσίες σε αυτούς.

Όταν όμως τέθηκε το ζήτημα ποιο κομμάτι του θυσιασμένου ζώου ανήκει στους Θεούς και ποιο στους ανθρώπους, ο Προμηθέας σκέφτηκε ένα κόλπο για να βοηθήσει τους ανθρώπους.
Στη μια μεριά έβαλε τα κόκαλα των ζώων αλειμμένα με λίπος, και στην άλλη το κρέας τυλιγμένο μέσα σε δέρμα και κάλεσε τον Δία να διαλέξει το κομμάτι που θα άξιζε τους Θεούς. Ο Δίας ξεγελάστηκε από τα γυαλιστερά κόκαλα και τα διάλεξε, αφήνοντας το κρέας και το δέρμα στους ανθρώπους.

Στην συνέχεια φυσικά ο Δίας διαπίστωσε το τέχνασμα του Προμηθέα, και ζήτησε από τον Ήφαιστο να φτιάξει μια Γυναίκα. Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη γυναίκα η Πανδώρα, από γη και νερό.
Το όνομα αυτό το πήρε διότι ως δημιούργημα Θεού, έλαβε πολλά δώρα από όλους τους Θεούς. Ένα από αυτά τα δώρα ήταν ένα πιθάρι, το οποίο όμως δεν έπρεπε να ανοίξει. Ο Ερμής την οδήγησε στον αδελφό του Προμηθέα τον Επιμηθέα (ετυμολογικά αυτός που σκέφτεται μετά τις πράξεις του), ο οποίος παρά την συμβουλή του αδελφού του να μην δεχτεί δώρο από τον Δία, την έκανε γυναίκα του.
Όταν η Πανδώρα άνοιξε το πιθάρι που της είχαν χαρίσει οι Θεοί, ξεχύθηκαν όλα τα δεινά των ανθρώπων, καθώς έως τότε οι άνθρωποι που ζούσαν στη γη δεν γνώριζαν από το κακό τους πόνους και τις αρρώστιες . Την τελευταία στιγμή όμως η Πανδώρα πρόλαβε να κλείσει το πιθάρι και έμεινε μέσα η ελπίδα για το ανθρώπινο γένος. Η Πανδώρα στο μύθο του Προμηθέα συμβολίζει την αρχή του κακού για τον άνθρωπο. Δημιουργήθηκε ως αντιστάθμισμα στην ευεργεσία που έκανε ο Προμηθέας να δωρίσει τη φωτιά στους ανθρώπους. Η φωτιά αναγνωρίζεται σαν «θεία δωρεά» και «θεία δύναμη» που την καθιστά όπλο του ανθρώπου και τον κυριότερο παράγοντα πολιτισμού.
Στην συνέχεια ο Δίας θέλοντας να τιμωρήσει εκ νέου τους ανθρώπους, που είχαν γίνει κακοί και άδικοι, προκάλεσε τον κατακλυσμό.

Ο Προμηθέας όπως και πάλι χάλασε τα σχέδια του Δία προειδοποιώντας τον γιο του Δευκαλίωνα, και συμβουλεύοντας τον να φτιάξει μια κιβωτό, να την γεμίσει με εφόδια και ζώα και να μείνει μέσα μαζί με την γυναίκα του Πύρρα, η οποία ήταν κόρη του Επιμηθέα.

Ο Δευκαλίωνας με την Πύρρα όχι μόνο σώθηκαν από τον Κατακλυσμό, αλλά δημιούργησαν και το Τέταρτο Γένος, το Γένος των Ηρώων, αλλά και των Ελλήνων. Αυτό εξόργισε ακόμη περισσότερο τον Δία ο οποίος έδεσε τον Προμηθέα σε βράχο στον Καύκασο, διατάσσοντας έναν αετό να του τρωει το συκώτι κάθε πρωί. Εξαιτίας όμως του γεγονότος της Αθανασίας Προμηθέα, κάθε βράδυ το συκώτι του ανανεωνόταν.

Ο αετός είναι το ιερό πουλί του Δία, καθώς είναι ο Βασιλιάς των αιθέρων, πανόπτης της Γης και των αιθέρων όπως και ο Βασιλιάς των Θεών και ανθρώπων. Ο αετός ο οποίος τρωει το συκώτι του Προμηθέα, ίσως συμβολίζει την νόηση (αετός- πνεύμα) που μπορεί να χαλιναγωγήσει τα πάθη (συκώτι) , αλλά και ότι τα πάθη μπορούν να κρατήσουν δέσμιο τον άνθρωπο (δεσμά του Προμηθέα) .
Σε αυτό το σημείο εμπλέκεται στην ιστορία ο Ηρακλής ο οποίος κατά την διάρκεια του ενδέκατου Άθλου που του είχε ανατεθεί από τον Ευρυσθέα, (αναζήτηση των Μήλων των Εσπερίδων), φτάνει στον Καύκασο σκοτώνει τον Αετό, και ελευθερώνει τον Προμηθέα, δίνοντας έτσι τέλος στο μαρτύριο του. Ο Προμηθέας από ευγνωμοσύνη προς τον Ηρακλή του αποκάλυψε πως θα πάρει τα Χρυσά Μήλα.
Τα μήλα των Εσπερίδων ήταν οι χρυσοί καρποί των δέντρων που βρίσκονταν στον ομώνυμο κήπο. Σύμφωνα με το Φερεκύδη οι μηλιές αυτές είχαν δοθεί ως γαμήλιο δώρο από τη Γη στον Δία και την Ήρα. Η Ήρα φύτεψε τα δέντρα στον κήπο των Θεών, ο οποίος βρισκόταν στη χώρα του Άτλαντα (εκ του α και του τλάν = τα πάντα υπομένοντας) , ο οποίος είχε τιμωρηθεί από τον Δία να κουβαλάει στους ώμους του Ουρανό.Οι κόρες του Άτλαντα έκλεβαν όμως τα μήλα, γι’ αυτό και η Ήρα ανέθεσε τη φύλαξή τους στις νύμφες Εσπερίδες και στο δράκοντα Λάδωνα με τα εκατό κεφάλια, ο οποίος ήταν γιος του Τυφώνα και της Έχιδνας.

Στην αρχή της αναζήτησης του ο Ηρακλής συνάντησε τον Νηρέα, «τον σοφό των θαλασσών» ο οποίος είχε το χάρισμα της μαντικής, άλλαζε πολλές μορφές και δεν απαντούσε ευθέως. Ο Ηρακλής κάποια στιγμή από τα λεγόμενα του Νηρέα, κατάλαβε πως ίσως θα έπρεπε να πάει νότια. Καθ’ οδών νίκησε τον γίγαντα Ανταίο (γιο του Ποσειδώνα και της Γαίας) ο οποίος έπαιρνε υπεράνθρωπη δύναμη από την Γη. Ο Ηρακλής κατάφερε να τον νικήσει σηκώνοντας τον στο αέρα, ώστε να μην μπορεί να αντλήσει δύναμη από την Γη. Στην συνέχεια συνάντησε τον Βούσιρη (γιο του Ποσειδώνα και μίας θνητής). Ο Βούσιρης ήθελε να τον θυσιάσει, ο Ηρακλής όμως του ξέφυγε και τελικά σκότωσε αυτός τον Βούσιρη.

Μετά συνάντησε τον Προμηθέα δεσμώτη στο βράχο τον απελευθερώνει σπάζοντας τα δεσμά του, και εκείνος του εξηγεί πώς να βρει και να πάρει τα χρυσά μήλα.
Οι δοκιμασίες για την Εύρεση των μήλων των Εσπερίδων ίσως σχετίζονται συμβολικά με διαδικασίες μύησης , και τα 4 Στοιχεία την Γη, το Νερό, τον Αέρα, την Φωτιά, και την πορεία του ανθρώπου προς την πνευματική και ηθική του «τελείωση».

Το πρώτο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσει ο Ηρακλής σε αυτό τον άθλο είναι ο Νηρέας (θαλάσσια θεότητα- στοιχείο ΝΕΡΟ) ο οποίος άλλαζε συνεχώς μορφές, συμβολίζοντας ίσως τα διαφορετικά μονοπάτια που μπορεί ο«μαθητής» να ακολουθήσει προς την γνώση.
Στην συνέχεια ο Ηρακλής παλεύει με τον γίγαντα Ανταίο, ο οποίος αντλούσε την δύναμη του από την Γη (στοιχείο ΓΗ) που συμβολίζει ίσωςτην πάλη του πνευματικού ανθρώπου με την προσκόλληση στην ύλη και τον κατώτερο εαυτό του.
Κατόπιν ο Βούσιρης θέλει να θυσιάσει τον Ηρακλή (Θυσία – στοιχείο ΦΩΤΙΑ) ο Ηρακλής όμως σπάει τα δεσμά του και σκοτώνει τον Βούσιρη . Ο αναζητητής εφόσον έχει ήδη «θυσιάσει» το κατώτερο εαυτό του, αναγεννάται σε ένα νέο συνειδησιακό επίπεδο όπου εμφανίζεται η φιλευσπλαχνία, με τη βοήθεια που παρέχει στον Προμηθέα.

Ο Προμηθέας (στοιχείο ΑΕΡΑ- πνεύμα) είναι αυτός που τιμωρείται από τον Δία διότι μετέδωσε τη γνώση σε αμύητους και αυτή σπαταλήθηκε ή κακοποιήθηκε. Ο Προμηθέας ανταμείβει τον Ηρακλή για τη πράξη του και τον συμβουλεύει πώς να βρει τα μήλα, των Εσπερίδων δηλαδή πώς να επιτύχει την πεμπτουσία της «γνώσης». (2)

Στον δρόμο προς τις Εσπερίδες, ο Ηρακλής παίρνει τον Ουρανό στους ώμους του αντικαθιστώντας τον Άτλαντα. Είναι το σημείο που λαμβάνει χώρα μία συμβολική επίσης κίνηση, καθώς σηκώνει το βάρος της ανθρωπότητας, κάτι που θα τον οδηγήσει τελικά στην ανταμοιβή των χρυσών μήλων, τα οποία φύλαγε ο άυπνος δράκος Λάδωνας ο όποιος είχε εκατό κεφάλια.
Ο δράκος τελικά φονεύεται και ο Ηρακλής παρέδωσε τα μήλα τον Ευρυσθέα.
Τα μήλα των Εσπερίδων επιστράφηκαν τελικά από την Αθηνά στον κήπο των Εσπερίδων, καθώς εκεί ήταν η θέση στην οποία έπρεπε να βρίσκονται.

Ο Δράκος με την σειρά του είναι επίσης ένα παγκόσμιο αρχετυπικό σύμβολο. Οι δράκοι είναι οι χθόνιοι φύλακες των πυλών της εσωτερικής γνώσης ενάντια στους οποίους οφείλουν να πολεμήσουν οι ήρωες.
Ο αγώνας με το δράκοντα συμβολίζει τις δυσκολίες που υπάρχουν για να κερδίσει κάποιος τους καρπούς της «εσωτερικής γνώσης». Το σκότωμα του δράκοντα είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι. Είναι η τελική νίκη του ανθρώπου ο οποίος πολεμά και υπερνικά τη δική του σκοτεινή φύση, επιτυγχάνοντας αυτογνωσία που τον απελευθερώνει από το πολύ περιορισμένο κέντρο του «εγώ», και την κατάκτηση της υπερσυνειδησιακής εκείνης κατάστασης που του επιτρέπει να βιώσει την «ενότητα των πάντων».
Ο Ηρακλής τέλος συμβολίζει τον αρχετυπικό αλλά μη τελειοποιημένο άνθρωπο που παίρνει στα χέρια του την κατώτερη φύση και την υποβάλλει πρόθυμα σε πειθαρχία, κάτι που θα προκαλέσει τελικά την ανάδυση της Θεϊκής του φύσης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο ήρωας υποβάλλεται σε μερικές συμβολικές δοκιμασίες, η ενδέκατη των οποίων είναι τα χρυσά μήλα των εσπερίδων. Πρέπει να τιθασεύσει τον κατώτερο εαυτό του, να τον πειθαρχήσει και να τον ξεπεράσει, ευθυγραμμίζοντάς τον με το «Εγώ», και να επιστρέψει στην κατοικία του πατέρα του Δία, με τη πολύτιμη συνδρομή της θεάς της σοφίας, Αθηνάς।Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν πως οι (12 όσοι και τα ζώδια) άθλοι του Ηρακλή σχετίζονται επίσης με το Ζωδιακό. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Bailey: «σε κάθε ζώδιο εκφράζει τα χαρακτηριστικά του και σε κάθε ζώδιο αποκτά και μια νέα γνώση του εαυτού του και δια της γνώσης αυτής καταδεικνύει τη δύναμη του ζωδίου κι αποκτά τα δώρα που δίνει το ζώδιο (…) καταδεικνύει το γεγονός ότι τα ζώδια επηρεάζουν αλλά δεν ελέγχουν».Στην συνέχεια θα αναδειχθούν οι ομοιότητες όπως επίσης και οι διαφορές του κήπου των Εσπερίδων, με τον αντίστοιχο κήπο της Εδέμ των πρωτόπλαστων της Παλαιάς διαθήκης.

Η αναφορά στον κήπο της Εδέμ, θα είναι σύντομη καθώς είναι περισσότερο ή λιγότερο γνωστή στους περισσότερους (τουλάχιστον σε σχέση με την Αρχαιοελληνική του κήπου των Εσπερίδων).
Στον κήπο της Εδέμ ο Θεός δημιουργεί την φύση, τον Αδάμ και την Εύα, όπου ζούσαν σε κατάσταση ευδαιμονίας και μακαριότητας. Ο Θεός τους προειδοποιεί πως απαγορεύεται να φάνε τον καρπό του δέντρου της γνώσης, διότι εάν το κάνουν αυτό θα πεθάνουν. (Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως στην αφήγηση της Παλαιάς Διαθήκης δεν γίνεται πουθενά λόγος για μήλο αλλά μόνο για δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού) .

Αντίθετα η φωνή της γης ο Όφις, τους είπε πως εάν έτρωγαν από τον καρπό του δέντρου της γνώσεως, θα τους «άνοιγαν τα μάτια» και θα γίνονταν σαν τον Θεό…

Η συνέχεια γνωστή η Εύα απλώνει το χέρι τρωει τον καρπό προσφέρει και στον Αδάμ, και τότε «διανοίχθησαν οι οφθαλμοι των δυο και έγνωσαν ότι γυμνοί ήσαν και έραψαν φύλλα συκής και εποίησαν αυτοίς περιζώματα»(Γεν. γ’ ) Όταν έγινε αυτό ο Θεός τους έντυσε με δερμάτινους χιτώνες, τους έδιωξε από τον Παράδεισο και όρισε τα Χερουβείμ να φυλάνε το δέντρο.
Οι ομοιότητες του κήπου των Εσπερίδων με τον αντίστοιχο κήπο της Εδέμ είναι προφανείς.
Και στις δυο αναφορές γίνεται λόγος για ένα κήπο μακαριότητας. Στον κήπο της Εδέμ, έχουμε το Δέντρο της γνώσεως του καλού και του κακού, και το φίδι το οποίο εκπροσωπεί τον πειρασμό και το κακό. Στον ενδέκατο άθλο του Ηρακλή υπάρχει επίσης ο Θεϊκός κήπος, με τα χρυσά μήλα και ο δράκος Λάδων που φυλάει τα μήλα..
Στην περίπτωση όμως του κήπου της Εδέμ το δέντρο βρισκόταν εκεί που κατοικούσαν οι πρωτόπλαστοι, στο μέσο του Παραδείσου, ενώ στην περίπτωση του αρχαιοελληνικού μύθου ο ήρωας χρειάστηκε να περάσει πολλές δοκιμασίες ώσπου να βρει τελικά τον τόπο όπου φύτρωναν τα μήλα.Και στις δύο αναφορές οι καρποί είναι θεϊκής προέλευσης, και η γνώση είναι κλεμμένη από τον Θεό. Αυτό σημαίνει πως αυτή δεν μπορεί να είναι έργο του ανθρώπου, διότι σε οποιαδήποτε έργο του ανθρώπου η γνώση προϋποτίθεται.

Στη Γένεση ο καρπός δημιουργήθηκε από το Θεό και βρίσκονταν στο μέσο του Κήπου που εκείνος έφτιαξε, στην αρχαία ελληνική ιστορία τα χρυσά μήλα δόθηκαν από τη Θεά Γαία ως δώρο σε γάμους Θεών।Τέλος και στις δύο αναφορές με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, οι καρποί παρέμειναν εκεί όπου βρίσκονταν। Στην ιστορία της παλαιάς Διαθήκης ο καρπός του δέντρου της ζωής έμεινε στον Παράδεισο με φύλακες τα Χερουβείμ και στον αρχαιοελληνικό επιστράφηκαν στον κήπο των Εσπερίδων από τη Θεά Αθηνά. Ταυτόχρονα όμως ανάμεσα στην Αρχαιοελληνική και στην Ιουδαϊκή μυθικοθρησκευτική αντίληψη υπάρχει μεγάλη διαφορά όσο αφορά το κοσμοϊστορικό γεγονός την προσέγγισης της γνώσεως. Στην Παλαιά διαθήκη, η γνώση συνιστά έκθεση του ανθρώπου στον κόσμο. Μέσα τον οποίο ο άνθρωπος εκτίθεται και νοιώθει γυμνός και ξένος, είναι δηλαδή «διάφορος του κόσμου».

Στην αρχαία Ελλάδα η γνώση συνιστά θέση του ανθρώπου στον κόσμο. Ο άνθρωπος εντίθεται και νοιώθει οικείος, δηλαδή όμοιος του κόσμου. Στην περίπτωση της Παλαιάς διαθήκης επειδή ο άνθρωπος ντρέπεται τον ντύνει ο Θεός. Στην αρχαίο Ελληνική παράδοση, ο άνθρωπος ντύνεται μόνος του επειδή κρυώνει. Στην βίβλο η γνώση συνιστά γεγονός καθοριστικό του ανθρώπου ως ανθρώπου. Εδώ ο άνθρωπος δεν είναι απλώς ένα νοήμων ζώο, όπως στην Ελληνική αντίληψη. Η γνώση βγάζει το άνθρωπο από τον παράδεισο και τον εκθέτη στην Γη. Άρα η γνώση συνιστά την εγκόσμια μοίρα του ανθρώπου, το πεπρωμένο του. Είναι ένα όν που όχι μόνο βαίνει στην γη αλλά την υπερβαίνει, λόγω του ότι η «αρχή» του βρίσκεται αλλού. Συνεπώς ζει την ζωή του ως έκπτωτος.

Αντίθετα η γνώση της Ελληνικής μυθολογίας βγάζει τον άνθρωπο από τα σπήλαια και τον θέτει στην πόλη. Άρα πρόκειται περί του όντως που από«φύση» γίνεται ιστορία. Θα πρέπει όμως σε αυτό το σημείο να αναφέρω, πως σύμφωνα επίσης και με την μετέπειτα αρχαιοελληνική μεταφυσική άποψη (βλέπε Πυθαγόρειους, Ορφισμό, Πλάτωνα κ.λ.π) ο άνθρωπος έχει υπερκόσμια αρχή : « Της Γης παιδί είμαι και του έναστρου Ουρανού. Το γένος μου είναι βεβαίως ουράνιο». Αυτή η θέση εκφράστηκε κυρίως με τον Ορφισμό στον Ελληνικό κόσμο, εισάγοντας το στοιχείο του μυστικισμού και του δυϊσμού ψυχής-σώματος, του πνεύματος και ύλη. Επιστρέφοντας στην διαφορές της Αρχαιοελληνικής και της Ιουδαϊκής παράδοσης, μυστικισμού και του Πριν τους Ορφικούς, και σύμφωνα με την Ομηρική άποψη, η ψυχή ήταν μια σκιά που εγκατέλειπε τον νεκρό τη στιγμή του θανάτου για να οδηγηθεί στο Βασίλειο του Άδη. Οι Ορφικοί υποστήριζαν ότι η ψυχή είναι αυτό που υποκινεί τον άνθρωπο, η αρχή όλων, ενώ το σώμα η φυλακή της ψυχής, κάτι που πέρασε και στον Χριστιανισμό. Πίστευαν ότι η ψυχή είναι θεϊκή και ενσαρκώνεται στην Ελληνική αντίληψη την ενοχή της γνώσεως την παίρνει επάνω του ο Προμηθέας, ενώ ο άνθρωπος χρησιμοποιεί την γνώση προς όφελος του.

Ο Προμηθεικός άνθρωπος είναι αυτός που αναπτύσσει τις «τέχνες» ώστε να καταστήσει πιο άνετη την διαβίωση του. Για αυτό υπάρχει και παραλληλία ανάμεσα στον Προμηθέα και στον Ηρακλή. Ο Προμηθέας χρησιμοποιεί την δύναμη του μυαλού του για να παράγει έργο. Για την ίδια παραγωγή έργου ο Ηρακλής χρησιμοποιεί την μυική του δύναμη.

Η αμαρτία στην Παλαιά διαθήκη μαρτυρεί την απομάκρυνση από τα μέτρα και τις εντολές του Θεού. Αντίθετα στην αρχαίο Ελληνική κοσμοαντίληψη η ύβρις συντελείται όταν υπάρχει εκούσια απομάκρυνση από τα μέτρα του ανθρώπου. Όταν δηλ. ο άνθρωπος αποπειραθεί την υπέρβαση των ορίων της θνητότητας του. Η αμαρτία προκύπτει από την θεοκεντρική αντίληψη. Η ύβρις προκύπτει από την ανθρωποκεντρική αντίληψη.

Ωστόσο οι δύο έννοιες δεν είναι άσχετες μεταξύ τους εφόσον αφορούν αμφότερες τόσο τον Θεό όσο και τον άνθρωπο. Στην Θεοκεντρική αντίληψη η σχέση είναι αμαρτωλού- αναμάρτητου. Στην ανθρωποκεντρική είναι θνητού – αθανάτου. Η σχέση αυτή είναι εφικτή εφόσον μόνο ο άνθρωπος μπορεί να σκέπτεται διαθέτει αυτογνωσία και δρα ως Θεός.

Η γνώση της θνητότητας αφενός οριοθετεί τον άνθρωπο, και αφετέρου ξεχωρίζει τον άνθρωπο από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο οριοθετώντας όλες τις άλλες. Είναι η συνειδητοποίηση του πεπερασμένου σε σχέση με το άπειρο, του Θεϊκού με το ανθρώπινο, άρα σηματοδοτεί τον πνευματικό άνθρωπο και τις μεταφυσικές του ανησυχίες.

Με την γνώση αυτή ο άνθρωπος αποκτά εκείνη την πνευματική δύναμη η οποία υπερβαίνει κάθε άλλη φυσική δύναμη, για αυτό και στο τέλος αυτός ο αδύναμος και ο γυμνός υποτάσσει τις φυσικές δυνάμεις όσο ισχυρές και εάν είναι.

Αυτή του η ικανότητα του γεννά την ικανότητα να γίνει Θεός. Ο άνθρωπος όμως είναι υπαρξιακά πεπερασμένος σε σχέση με την αιωνιότητα από την οποία προήλθε για αυτό τον λόγο καθίσταται εν τέλη θύμα και τιμωρείται.

Με την γνώση ο άνθρωπος τον καθίσταται ικανός να έχει αντίληψη του χρόνου και κυρίως της θνητότητας του. Σε αυτή την γνώση υποκρύπτεται το οντολογικό πρόβλημα της ανώτερης ανθρώπινης φύσης που αφυπνίζεται από την ζωώδη κατάσταση των ενστίκτων, σε ένα αυτόνομο όν που δημιουργεί με την γνωσιολογική του ικανότητα την ιστορία και τον πολιτισμό. (3)

Ο κάθε άνθρωπος επαναλαμβάνει ξεχωριστά τις πρώτες στιγμές της ζωής του την ίδια αγωνία με αυτή της ανθρωπότητας στα πρώτα της βήματα…
Αυτό γίνεται κάθε φορά που ο κάθε ένας από εμάς την στιγμή της γέννησης του έρχεται σε ύπαρξη, ξένος γυμνός και απροστάτευτος, κλαίγοντας λόγω της απώλειας της μακαριότητας και της ευδαιμονίας της μητρικής μήτρας . Το«να υπάρχεις» αποτελεί το ύψιστο θαύμα, μία μοναδική ευκαιρία παρόλες τις δυσκολίες της επιβίωσης. Δημιουργεί όμως ταυτόχρονα την συνθήκη του αναπόφευκτου και του τέλους της ζωής. Η ύπαρξη γεννάει την χαρά και η χαρά την αγωνία. Όπως αναφέρει ο Καζαντζάκης:

«Eυτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η προσπάθεια να δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάμουμε την ύλη ζωή’ κάθε στιγμή γεννιούμαστε. Γι’ αυτο πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της εφήμερης ζωής είναι η αθανασία.
….Υπάρχει νίκη; Υπάρχει νικημός; Το σώμα μας θα σαπίσει, θα ξαναγυρίσει στο χώμα, μα Εκείνος που μια στιγμή το διαπέρασε τι θα γίνει;
….Το βαθύ, ανθρώπινο χρέος μας είναι όχι να ξεδιαλύνουμε και να φωτίσουμε το ρυθμό της πορείας του Θεού, παρά να προσαρμόσουμε, όσο μπορούμε, μαζί του το ρυθμό της μικρής, λιγόχρονης ζωής μας.
Ένας βώλος λάσπης είναι η ανθρωπότητα, τέτοιος βώλος λάσπη είναι ο καθένας μας. Ποιο είναι το χρέος μας; Να μαχόμαστε ν’ ανθίσει ένα μικρό λουλούδι απάνω στο λίπασμα τούτο της σάρκας και του νου μας..».

Σημειώσεις
1. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα οι πρώτοι άνθρωποι ήταν όντα που είχαν σχήμα σφαιρικό, ενώ διακρίνονταν σε τρία γένη το αρσενικό, το θηλυκό και το μεικτό. Αργότερα ο Δίας επειδή εξοργίστηκε από την αλαζονεία τους και φοβήθηκε τη δύναμή τους, τα χώρισε στα δύο, δημιουργώντας τα δύο γνωστά μας φύλα, αρσενικό και θηλυκό.
२. Ο αποσυμβολισμός που περιγράφω είναι δικής μου επινόησης βάση της προσωπικής μου οπτικής και αντίληψης.
३.Τα μήλα των Εσπερίδων, Μαλεβίτσης Χρήστος .

 ΝΑ ΚΑΙ Η ΑΦΕΛΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ

Γιατί ο Θεός τοποθέτησε το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού στον Κήπο της Εδέμ;

Απάντηση: Ο Θεός τοποθέτησε το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού στον Κήπο της Εδέμ για να δώσει στον Αδάμ και στην Εύα μια επιλογή – να Τον υπακούσουν ή να παρακούσουν. Ο Αδάμ και η Εύα ήταν ελεύθεροι να κάνουν ότι ήθελαν, εκτός από το να φάνε από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Γένεση 2:16-17, «Του έδωσε αυτή την εντολή: Απ` όλα τα δέντρα του κήπου μπορείς να τρως. Από το δέντρο όμως της γνώσης του καλού και του κακού να μη φας. Γιατί την ίδια μέρα που θα φας απ` αυτό, εξάπαντος θα πεθάνεις». Αν ο Θεός δεν είχε δώσει στον Αδάμ και στην Εύα επιλογή, θα ήταν απλά ρομπότ, που θα έκαναν ότι ήταν προγραμματισμένοι να κάνουν. Ο Θεός δημιούργησε τον Αδάμ και την Εύα να είναι «ελεύθερα» όντα, ικανά να κάνουν επιλογές, ικανά να διαλέγουν ανάμεσα στο καλό και το κακό. Προκειμένου ο Αδάμ και η Εύα να είναι πράγματι «ελεύθεροι» – θα έπρεπε να έχουν επιλογή.

Δεν υπήρχε βασικά τίποτα κακό στο δέντρο ή στον καρπό του δέντρου. Είναι απίθανο τρώγοντας ο Αδάμ και η Εύα το φρούτο να τους έδωσε περισσότερη γνώση. Ήταν η πράξη της ανυπακοής που άνοιξε τα μάτια του Αδάμ και της Εύας στο κακό. Η αμαρτία της ανυπακοής τους στο Θεό έφερε την αμαρτία και το κακό στον κόσμο και στις ζωές τους. Τρώγοντας από το δέντρο, η πράξη της ανυπακοής ενάντια στο Θεό έδωσε στον Αδάμ και την Εύα τη γνώση του κακού. Γένεση 3:6-7, «Η γυναίκα είδε ότι οι καρποί του δέντρου ήταν εύγευστοι, ελκυστικοί και ξεσήκωναν την επιθυμία για την απόκτηση γνώσης. Πήρε, λοιπόν, από τους καρπούς του κι έφαγε. Έδωσε και στον άντρα της που ήταν μαζί της, και έφαγε κι αυτός. Τότε άνοιξαν τα μάτια και των δυο και κατάλαβαν ότι ήταν γυμνοί. Έραψαν, λοιπόν, φύλλα συκιάς και έφτιαξαν καλύμματα για να σκεπάσουν τη γύμνια τους».

Ο Θεός δεν ήθελε ο Αδάμ και η Εύα να αμαρτήσουν. Ο Θεός ήξερε εκ των προτέρων ποια θα ήταν τα αποτελέσματα της αμαρτίας. Ο Θεός ήξερε ότι ο Αδάμ και η Εύα θα αμάρταιναν, και θα έφερναν έτσι το κακό, τον πόνο, και το θάνατο στον κόσμο. Γιατί, τότε, ο Θεός τοποθέτησε το δέντρο στον Κήπο της Εδέμ και επέτρεψε στο Σατανά να βάλει σε πειρασμό τον Αδάμ και την Εύα; Ο Θεός έβαλε το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού στον Κήπο της Εδέμ για να δώσει στον Αδάμ και στην Εύα μια επιλογή. Ο Θεός επέτρεψε στο Σατανά να πειράξει τον Αδάμ και την Εύα για να τους βάλει να επιλέξουν. Ο Αδάμ και η Εύα επέλεξαν, με τη δική τους ελεύθερη βούληση, να μην υπακούσουν στο Θεό και να φάνε τον απαγορευμένο καρπό. Το αποτέλεσμα – το κακό, η αμαρτία, ο πόνος, η αρρώστια και ο θάνατος βασανίζουν τον κόσμο από τότε. Η απόφαση του Αδάμ και της Εύας έχει σαν αποτέλεσμα κάθε άνθρωπος να γεννιέται με μια αμαρτωλή φύση, μια τάση προς την αμαρτία. Η απόφαση του Αδάμ και της Εύας είναι αυτή που βασικά απαίτησε να πεθάνει στο σταυρό ο Ιησούς Χριστός και να χύσει το αίμα Του για χάρη μας. Δια της πίστης στο Χριστό, μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι από τις συνέπειες της αμαρτίας, και τελικά ελεύθεροι από την ίδια την αμαρτία. Μπορούμε να επαναλάβουμε τα λόγια του Απόστολου Παύλου προς τους Ρωμαίους 7:24-25, «Τι δυστυχισμένος, αληθινά, που είμαι! Ποιος μπορεί να με λυτρώσει από την ύπαρξη αυτή, που έχει υποταχθεί στο θάνατο; Ας ευχαριστήσουμε το Θεό που το έκανε αυτό, με το σωτήριο έργο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού».